Verzorging
Kreupel paard! Wat is er aan de hand? 5 Testjes voor meer inzicht
Heb jij wel eens een paard onregelmatig of kreupel maar tast je verder in het duister over wat er precies aan de hand is?
Natuurlijk zijn daar professionals voor maar het is fijn als je in elk geval vast een indruk kan krijgen door enigszins systematisch naar de kreupelheid te kijken. Hieronder geef ik daarvoor wat tips. Dit is bedoeld om zelf meer inzicht te krijgen in de kreupelheid maar kan de expertise van professionele behandelaars niet vervangen.
5 Testjes
1 Temperatuurverschillen en/of wonden en zwellingen
2 Rechte lijn op harde weg van je af en naar je toe in stap en draf
3 Op een cirkel op harde bodem linksom en rechtsom in draf
4 Op een cirkel op zachte bodem linksom en rechtsom in draf
5 Een klein achtje lopen in stap
Bij alle testjes waarbij je paard loopt moet je zorgen dat het paard vrij is om te bewegen. Lopen doe je dus een doorhangend touwtje anders verstoor je het bewegingspatroon. Je wil deze testjes ook niet te vaak of lang doen omdat dit onnodig belastend kan zijn, dus filmen is handig. Zo kan je het op je gemak nog eens goed bekijken en voorkom je onnodige belasting van je paard.
Temperatuurverschillen, wonden en zwellingen
Het allereerste dat je kan doen is de benen van je paard in detail bekijken en bevoelen. Zoek naar temperatuurverschillen tussen de benen van bovenaan tot en met de kroonrand en hoeven. Voel ook naar temperatuurverschillen aan de voorkant, zijkant of achterkant van de voeten.
Als je de benen zo bestudeert vallen waarschijnlijk vanzelf ook eventuele wonden of zwellingen op.
Het is sowieso handig om regelmatig met extra aandacht alle benen en voeten goed te bekijken en bevoelen zodat je weet wat normaal is - of juist niet - bij jouw paard.
Op de rechte lijn
Op de rechte lijn valt het snel op als hoofd en hals bij de ene pas meer omhoog worden getild dan bij de andere pas. Het paard tilt hoofd en hals omhoog om het zere been of de zere diagonaal te ontlasten. “Hij valt op links” betekent dus doorgaans “kreupel of rechts”.
Van de achterzijde kan je zien of het bekken aan één zijde verder zakt dan aan de andere kant. De zakkende zijde wordt ontlast, de hoge zijde juist belast. Ook kan het opvallen dat de staart scheef wordt gedragen.
Verder kun je ook kijken naar opvallende slingerende bewegingen van romp of hoofd. In stap is er doorgaans een kleine slinger in hoofd en hals maar in draf hoort het hoofd recht te blijven.
Op de cirkel, bewegings- of belastingskreupel
Belastingskreupelheid zie je eerder op harde bodem, De klap van het neerzetten en de druk zijn pijnlijk en het gaat dan vaak om de onderste delen van het been en de voet. Bijvoorbeeld bij blessures aan de kogel of hoef of bij een hoefzweer.
Als je paard belastingskreupel is laat hij doorgaans meer ongemak zien met het kreupele been aan de binnenkant van de cirkel.
Bewegingskreupelheid zie je nadrukkelijker op zachte bodem. Als de beweging van fascia, spieren of gewrichten pijnlijk is dan kan het paard niet de normale paslengte en "beenzwaai" maken en zie je een kortere pas (naar achteren of naar voren).
Bij bewegingskreupelheid zie je nogal eens meer kreupelheid met het kreupele been aan de buitenzijde van de cirkel. Als het buigen en onderbrengen van het achterbeen lastig is kan hij echter ook meer ongemak laten zien als dat been aan de binnenzijde is.
Je ziet linksom en rechtsom dus duidelijk verschil. Als je een achtje loopt zal je dit verschil mogelijk ook zien omdat de ene kant op het paard meer moeite heeft dan de andere kant op. Waarschijnlijk kan je onder het zadel ook goed verschil voelen tussen linksom en rechtsom.
De oorzaak ligt niet altijd in de benen
De oorzaak van een onregelmatigheid kan ook vanuit het lichaam komen. Bijvoorbeeld uit hals, rug of bekken of door pijn in de buik. Dit uit zich bijvoorbeeld in niet ver onder kunnen treden met het achterbeen aan één of beide zijden.
Ook kan wat je ziet een compensatie zijn voor een (oude) blessure aan een ander been (vaak het diagonale been).
Eens in paar maanden filmen voor vergelijking
Film deze testjes ook eens bij je gezonde paard of gewoon eens in de paar maanden. Zo kan je bekijken of de beweging van je paard veranderd is. Want het kan zijn dat je ineens iets opvalt wat al langer aanwezig is maar je nooit eerder is opgevallen.
Hopelijk helpt dit om zelf al snel wat meer inzicht te krijgen in een eventuele kreupelheid van je paard maar vooral ... hopelijk heb je dit nooit nodig!
Happy Trails!
L*
P.S.
Als je dit artikel of delen daarvan wil delen is dat goed, mits je dit erbij vermeldt: “Bron: “Kreupel paard! Wat is er aan de hand? 5 Testjes voor meer inzicht” van Liesbeth Jorna op de website van Sport & Horsemanship United (www.sporthorsemanshipunited.nl)”
TIP: In de Workshopserie Blokkadevrij Trainen leer je wat je absoluut moet weten over biomechanica, trainingsfysiologie en nog veel meer absoluut onmisbare kennis voor ruiters, trainers en instructeurs.
