Ontspanning

Geeft jouw paard echt groen licht voor opstijgen - 5 tips voor opstijgen met gemak

Geeft jouw paard écht groen licht voor opstijgen? 5 Tips voor opstijgen met gemak

Geeft jouw paard echt groen licht voor opstijgen - 5 tips voor opstijgen met gemak

Opstijgen staat in de top 10 van “paardenproblemen”!

Herken je jezelf in één van deze cartoons?

  • Je paard loopt weg of vliegt achteruit zodra je je voet in de beugel wil zetten.
  • Je zit nog maar amper, met maar één voet in de beugel, en je paard is al vertrokken.
  • Je paard wil niet bij het opstapje stilstaan … jij met je krukje achter je paard aan … zodra je het neerzet vertrekt hij weer … jij verzet je krukje … en net als je daar op stapt vertrekt hij weer … …
  • Je paard wil wel bij het opstapje staan … maar een beetje te close … en duwt jou ondersteboven.
  • Je paard moet vastgehouden worden want anders kom je er niet op.
  • Je paard wil niet eens de rijbaan in, laat staan dat je erop komt.
  • Je paard ondergaat het opstijgen schijnbaar gelaten maar ontploft daarna.

De boodschap van al deze paarden is gelijk: “Ik wil niet dat je opstapt”

Eigenlijk is alles terug te voeren op één oorzaak: je paard wil liever niet dat je op zijn rug gaat zitten. Je paard geeft “rood licht”. De oorzaken zijn divers: pijn, ongemak, angst, onzekerheid, wantrouwen, onbegrip, verveling en zeker niet te vergeten: onbedoeld aangeleerd gedrag! Soms ontstaat het sluipend omdat kleine signalen over het hoofd worden gezien. Dikwijls is er een duidelijk voorval aan te wijzen waarbij het mis is gegaan en het wederzijds vertrouwen een deuk heeft opgelopen.

“You never get a second chance for a first impression”

Vaak is het probleem terug te voeren naar hoe een paard zadelmak is gemaakt. Met name in die gevallen waar het voor het paard iets te snel is gegaan. Hij is gelongeerd, er heeft al iemand overheen gehangen terwijl hij wordt vastgehouden en er gaat een ervaren ruiter op die goed boven kan blijven als het gek gaat. Vanuit het paard gedacht wil je die situatie natuurlijk helemaal niet meemaken. Onbegrip, onzekerheid en angst zijn een slecht fundament om op te bouwen.

Er zijn veel paarden waarbij juist deze fase waar, het grootste vertrouwen voor nodig is en waar ze het kwetsbaarst zijn, een periode is geweest waar hun vertrouwen geschonden is en ze tegen hun wil van alles moesten ondergaan dat ze niet begrepen. Die eerste indruk, waarvoor je nooit een tweede tweede kans krijgt, achtervolgt zo’n paard vaak voor lange tijd en soms komen de gevolgen daarvan pas veel later te voorschijn. Het goede nieuws is: je kan het veranderen!

Gehoorzaamheid is niet genoeg

Voor de partnerschap met je paard én voor je eigen veiligheid is het van belang dat je paard rustig en kalm kan stilstaan en wachten. Gehoorzaamheid is niet genoeg. Wat veel belangrijker is, is dat jouw paard het écht oké vindt. Dat er een connectie is en dat hij je graag op wil laten stijgen. Dat hij je volledig vertrouwt en dat hij weet dat hij geen enge of vervelende dingen moet gaan doen. Dat hij je als het ware toestemming geeft om op te stijgen: groen licht!

5 TIPS om groen licht te krijgen voor opstijgen

Neem de tijd om een stap terug te doen en van opstijgen een een moment te maken dat een goed band smeedt. Daar hebben jij en je paard een leven lang plezier van. Onderstaande tips gaan je helpen!

1. OBSERVEER EN VOEL: WAT VERTELT JE PAARD JOU?

Rood, oranje of groen licht? Je kan het herkennen aan bijvoorbeeld:

  • Spierspanning: voelt hij zacht aan, is zijn hals laag?
  • Ademhaling: is deze kalm en diep?
  • Benen: kan hij ze stilhouden, welke kant wil hij op?
  • Gelaatsuitdrukking: ontspannen ogen, oren, kaken en mond?
  • Is zijn aandacht bij jou? Positief of negatief? Of is hij “bevroren”, naar binnen gekeerd? Vooral dat laatste is een valkuil want het is vaak een voorbode van een grote reactie. Stilstaan is niet altijd een groen licht!

2. STIJG OP MET AANDACHT EN GEVOEL VOOR JE PAARD

Stel je voor dat iemand op jouw rug gaat zitten. Als diegene botst tegen een botje, ergens hard duwt of trekt of je uit balans brengt, dan is dat geen prettige ervaring. Als ze hun aandacht niet bij jou hebben evenmin. Deze kleine dingen kosten helemaal geen tijd maar maken een groot verschil voor je paard:

  • Aansingelen: liefst stap voor stap en van beide kanten.
  • Balans: let even op of hij stevig staat.
  • Pak de voorboom van je zadel en probeer je paard uit balans te krijgen door heen en weer te bewegen. Hierdoor zal je paard zijn voeten stevig onder zijn lichaam plaatsen waardoor hij niet uit balans raakt als je erop klimt.
  • Weglopen: als je paard gaat lopen, blijf relaxed en buig hem met één teugel tot hij weer ontspannen stilstaat en beloon.
  • Priktenen: als je teen tegen hem aan komt, liever tegen de singel dan in zijn buik.
  • Soepel en licht: veer zelf goed op zodat je soepel en licht op kan stijgen. Werk aan je eigen fitness indien nodig.
  • Been erover: voorkom het aantikken van de billen van je paard.
  • Bedank hem even als je erop zit!

3. BOUW KREDIET OP

Neem de mening van je paard serieus. Help hem en bouw krediet op. Krijg je groen licht? Zeg dan eens “dankjewel” en stap weer af … of stap zelfs niet eens op! Als opstijgen echt een issue is, dan loont het de moeite om je training een paar keer alleen daarop te richten en hooguit wat ontspannen rond te rijden tussendoor. Gretig zijn, gelijk een uur hard gaan trainen als hij eindelijk toestemming gaf, kan ervoor zorgen dat hij morgen het spel niet meer mee wil spelen. Zorg dus dat hij reden heeft om de volgende keer weer met plezier in te parkeren naast jouw krukje. Omdat hij die vorige keer een fijne ervaring vond.

4. LEER JE PAARD “INPARKEREN” !!

Wij hebben al onze paarden geleerd om naar ons toe te draaien en zich zo te positioneren dat we zo op kunnen stappen. Of we op een krukje of boomstronk staan of op een hek zitten maakt geen verschil. Het gaat erom dat het paard zich naast jou inparkeert want je wil overal op kunnen stappen.

Inparkeren kun je met een beetje geduld en veel belonen elk paard leren. Voorwaarde is dat je paard geleerd heeft om niet bang te zijn voor de stick of zweep. In het begin tik ik met een opgeheven horsemanship stick of zweep rustig de andere kant van het paard aan totdat hij ietsje naar me toe draait. Zelfs de kleinste beweging in de goede richting beloon ik direct. Dat bouw ik uit totdat hij vloeiend onder mijn opgeheven hand inparkeert. Als je hier even moeite voor doet kost het een paar sessies en daar heb je dan een leven lang plezier van.

5. DE FINALE CHECK: OPSTAPPEN EN STIL BLIJVEN STAAN MET EEN DOORHANGENDE TEUGEL

Pas als je de teugel geheel door kunt laten hangen weet je zeker dat hij echt groen licht geeft. Hij heeft niet de behoefte om weg te lopen en is echt ontspannen. Maak er zoveel mogelijk gewoonte van om niet gelijk weg te rijden en even met doorhangende teugel te blijven staan. Om dit te stimuleren en om jullie connectie te bevestigen kan je eventueel vanuit het zadel even belonen met wat lekkers of een aai over zijn hoofd.

“Your horse giving permission to mount is a natural result of partnership and of your horse wanting to be with you”

Karen Rohlf

P.S.
Als je dit artikel of delen ervan wil gebruiken denk er dan de bron te vermelden: "bron: Liesbeth Jorna - Sport & Horsemanship United (www.sporthorsemanshipunited.nl)”

Meer artikelen en trainingtips: ga naar FREE STUFF op de website


Complete training voor een Happy Athlete

Complete training voor een Happy Athlete

Complete training voor een Happy Athlete

Happy Athlete… Twee woorden… En allebei belangrijke doelen in de training van je paard. Het maakt niet uit welke discipline van paardensport of recreatief rijden je beoefent. Of je alleen maar buitenritten maakt of in de hoogste klassen wedstrijden rijdt. Dat maakt geen verschil. Een fit en blij paard kan alles beter.

Train het HELE paard – fysiek, mentaal en emotioneel

happy-athlete-trainingVoor mij komt de relatie met mijn paarden op de eerste plaats. Alles start vanuit mijn hart voor het paard. Dat betekent niet dat ik geen ambitie heb, maar wel dat ik mijn doelen zoveel mogelijk in samenwerking met mijn paard wil bereiken. Ik streeft ernaar om mijn paard niet alleen fysiek, maar ook mentaal en emotioneel sterker en veerkrachtiger te maken.

Wat mij betreft mogen paarden een mening hebben. De feedback die de paarden geven bepaalt het pad van de training. Het is onze taak om het onze paarden zo gemakkelijk mogelijk te maken om te doen wat wij van ze willen. Alles te doen vanuit de gedachte: “Hoe kan ik je helpen om dit goed te doen? Fysiek soepel en sterk, met begrip en zelfvertrouwen.”

Fysiek

Een beetje kennis van biomechanica en trainingsfysiologie helpt hierbij. Heb je de kans om je daar eens wat in de verdiepen? Ik zou willen dat elke trainer en ruiter dat doet! Kennis en inzicht helpen enorm om je paard vrij te houden van blessures en blokkades en om hem steeds fitter, soepeler, sterker of sneller te maken.

PRAKTISCHE TIP:

Doe het zelf! Doe eerst eens zelf precies – op je eigen benen – wat je vraagt van je paard. Je zult zien dat bijvoorbeeld een volte lopen met correcte stelling, buiging en impuls al heel wat coördinatie en kracht vraagt!

stelling-buiging-impuls

Mentaal

Heldere communicatie is waardevoller dan manipulatie. Een paard dat jou goed begrijpt kan zich fysiek sneller ontwikkelen en is emotioneel sterker. Onbegrip en verwarring, de allergrootste oorzaak van een gebrek aan progressie, van blessures en van verlies van (zelf)vertrouwen. Consequent zijn, herhalen van patronen en veel positief belonen helpen om mentale stress weg te nemen en van jouw paard een betrokken meedenker te maken.

PRAKTISCHE TIP:

Verplaats je in zijn belevingswereld! Als je paard niet doet wat jij wilt, denk dan eens na: zou jij jouw hulpen begrepen hebben als jij je paard was? Pas je hulpen zo nodig aan en leg ze eventueel in slow motion uit aan je paard, zo nodig eerst vanaf de grond.

rechtrichten-instructie

Emotioneel

Vertrouwen en zelfvertrouwen zijn topprioriteit. Angst en frustratie zijn vormen van emotionele stress. Er wordt in de wereld van paardensport nogal eens gezegd “hij moet …”, “hij mag niet …”, maar een paard met emotionele stress wil maar één ding: Weg! Eruit! Sommigen doen dat door te vluchten of zich te verzetten. Anderen worden heel stil en sluiten zich af, gaan als het ware in “survival mode”. Ik vind het belangrijk dat we ons ervan bewust zijn dat ons paard nergens om heeft gevraagd en alleen maar veiligheid, comfort, vertrouwen en eten wil, en ook wil spelen.

PRAKTISCHE TIP:

Observeer en voel! Spanning duidt op emotionele stress. Dit zijn tekenen van ontspanning: rustige diepe ademhaling, zachte spieren, losse bewegingen, ontspannen oogopslag, likken, kauwen met een ontspannen mond, kalme aandacht voor jou of de omgeving. De tekenen van spanning zijn precies tegenovergesteld. Neem extra tijd om wat je ziet en voelt tot je door te laten dringen. Zorg dat alles begint en eindigt met ontspanning! Ook voor jezelf.

Combinatie van horsemanship en dressuur vormt basis voor complete training

Als je de doelen van Natural Horsemanship (NH) en dressuur bekijkt valt het op dat ze elkaar aanvullen. Lees ze nog eens goed, woord voor woord! Een slimme combinatie van principes en werkwijzen uit deze beide invalshoeken helpt je om van je paard een echte Happy Athlete te maken: een gezond en blij paard. Een fundament voor elke discipline van paardensport.

Het doel van Natural Horsemanship is onze paarden te begrijpen zodat we partners kunnen worden en samen kunnen werken op basis van psychologie, communicatie en begrip in plaats van kracht, angst of hulpmiddelen. Het doel van de dressuur, volgens de FEI, is de ontwikkeling van het paard tot een ‘happy athlete’ door een harmonieuze en systematische opleiding. Deze opleiding maakt het paard soepel, ontspannen en los, maar ook tevreden en oplettend. Het paard en de ruiter begrijpen elkaar volledig; er is harmonie.

1 + 1 + 1 = 111

Het is je inmiddels waarschijnlijk wel duidelijk geworden dat de fysieke, mentale en emotionele toestand elkaar sterk beïnvloeden. Hoe sterker het één, hoe sterker het ander. Het geheel is meer dan de som der delen.

Hoe doe ik dat en waar kan ik dit leren?

Natuurlijk zijn er nog ontelbare andere praktische en leuke tips voor de fysieke, mentale en emotionele ontwikkeling van jou en je paard als team. Zowel hier op deze website als op de Facebookpagina van Sport & Horsemanship United kun je daar voorbeelden van vinden.

 

Happy trails!


Voorbereiding op het Onverwachte

Liesbeth Jorna is bedenker en trainer van Sport & Horsemanship United en al jaren een bekend gezicht op Equiday. Zij leert haar studenten hoe ze hun paar

d kunnen trainen op een paardvriendelijke manier, om samen plezier te beleven en optimaal te kunnen presteren. De organisatoren van Equiday hebben haar gevraagd naar methodes voor het trainen van een onverstoorbaar paard en naar praktische tips voor thuis. Dit artikel is de wat uitgebreidere versie van hetgeen in Equiday Magazine is verschenen.

“If we understand that horses cannot separate the way they feel from the way they act, then we can start to see that unwanted behavior is not bad behavior at all.” - Mark Rashid

FFFFF en je levensverzekering

Mark Rashid is één van mijn favoriete leraren. Hij heeft gelijk. Paarden zijn prooidieren. Snel reageren op wat er in hun omgeving gebeurt is van levensbelang. Als een paard schrikt, of angstig of onzeker is, is zijn eerste reactie wegrennen. Als dat niet kan zal hij vechten, bevriezen of zelfs opgeven, afhankelijk van zijn karakter. Vanuit de situatie van bevriezen en afwachten kan een paard soms ook onverwacht "ontploffen".

Flight - Fight - Freeze (& Fly) - Faint

Naarmate je paard sensibeler, sneller, sterker en atletischer is, wordt het belangrijker om te zorgen dat hij niet in FFFFF terecht komt. Noem het maar je levensverzekering! Het goed voorbereiden van je paard op een bestaan in onze drukke mensenwereld moet daarom eigenlijk nog vanzelfsprekender zijn dan het dragen van een cap. Wil je veilig en met plezier de dingen doen met je paard waar je van droomt? Bereid hem dan voor op het onverwachte!

Het doel: Een positieve respons aanleren

Veel mensen denken dat het voldoende is als je paard aan "dingen" went, doordat hij ze vaak genoeg ziet of meemaakt. Ik zet mijn paarden bewust in een wei dicht langs de weg als ik wil dat ze gewend raken aan passerende landbouwmachines. Ze raken gedesensibiliseerd voor die specifieke situatie. Dat is handig maar het helpt natuurlijk niet als je paard iets nieuws ziet, hoort, voelt of meemaakt. Veel beter is het als je paard heeft geleerd hoe hij zelf kan zorgen dat stress verdwijnt. Zodat een positieve respons (ontspanning en nieuwsgierigheid) de negatieve instinctieve reactie (FFFFF) vervangt. Door dat bewust te trainen wordt je paard steeds onverstoorbaarder en kun je in allerlei omstandigheden nog fijn samenwerken. Dit wordt met de obstakeltraining van Parelli beoogd en ook Tristan Tucker, die via zijn TRT methode momenteel wereldwijd dressuurruiters bereikt, benadrukt telkens weer het belang van een aangeleerde positieve respons.

Basis kennis: tekenen van ontspanning

Als ontspanning is wat je wilt aanleren moet je dit goed kunnen herkennen. Tekenen van ontspanning zijn bijvoorbeeld een diepe ademhaling, het hoofd laten zakken, likken, kauwen, zuchten, zachte spieren, ontspannen knipperen van de ogen en een rustige aandacht voor de omgeving. Leer goed te voelen en te observeren en zorg dat je spanning en ontspanning goed herkent. En belangrijk: ontspan zelf!

Basis vaardigheid: controle over de beweging vanaf de grond en vanuit het zadel.

Door middel van bijvoorbeeld de 7 games van Parelli kun je al een sterke basis leggen ... mits je goed oplet waar de benen precies gaan en hoe de balans is van je paard. Ik vind dat belangrijk want controle over de bewegingen is niet alleen een voorwaarde bij obstakeltraining maar ook gelijk een heel goede basis voor goed rijden. Door eerst alles vanuit grondwerk op te bouwen kun je mooi zien wat er precies gebeurt in je paard, zowel in zijn hoofd als in zijn lichaam. Je leert tegelijk zelf ook je lichaamstaal goed te beheersen en je bent relatief veilig op de grond.

 

Een paar checkpoints ...

  • Kun je je paard achterwaarts uit je bubble (persoonlijke ruimte) sturen en kan hij daar rustig blijven wachten?
  • Controle over de achterhand: Buigt hij makkelijk op suggestie van je touw of teugel en stapt hij mooi onderdoor als je hem vraagt de achterhand te draaien?
  • Controle over de voorhand: Kun je de voorhand opzij sturen als je midden voor zijn neus staat?
  • Verplaatst hij zijn gewicht hierbij goed naar achter (zie foto)?
  • Rolt je paard niet naar voren als je de achterhand of voorhand opzij wil laten wijken?
  • Heb je ook vanuit het zadel controle over de voorbenen en achterbenen afzonderlijk?
  • Vanuit het zadel is ook het aanleren een gecontroleerde one-rein stop van belang: kun je je paard met je buitenteugel naar buiten buigen en dan zijn achterhand laten draaien ... soepel en in balans .... tot hij stopt en volledig ontspant?

Deze dingen zijn stap voor stap aan te leren en van onschatbare waarde voor een fijne samenwerking

Voorbereiding op het Onverwachte 1
Verplaatst hij zijn gewicht naar achter bij het opzij stappen met de voorhand?

 

Gericht oefenen: verschillende situaties - verschillende aanpak

In grote lijnen kun je vier situaties onderscheiden: aanraking, stilstaande vreemde dingen, bewegende dingen en geluiden. Bij elk daarvan een paar aandachtspunten:

  • Aanraking: bijvoorbeeld met je handen, zweep, een dekens of vlag. Kun je je paard overal aanraken zonder stress? Zorg ervoor dat je de aanraking die hij nog spannend vindt op het juiste moment weghaalt: als hij stilstaat of zelfs ontspant. Zolang hij beweegt rustig meebewegen, ook als hij wat snel is.
  • Stilstaande obstakels: bijvoorbeeld een vlag, kliko of waterplas. Beloon nieuwsgierigheid en momenten van ontspanning. Duw nooit door terwijl hij net het voorwerp nadert of betast met neus of voeten. Als hij echt niet verder durft, wacht dan even zodat hij erover na kan denken. Loop eventueel weer even ervan weg om ontspanning terug te vinden en probeer opnieuw te naderen.
  • Bewegende dingen (zie fotoreeks): bijvoorbeeld een trekker of wandelaar met paraplu. Wist je dat alles wat nadert instinctief gevaar betekent? En dat alles wat weg beweegt juist nieuwsgierigheid opwekt? Laat je paard er dus eerst achteraan lopen, dan ernaast, dan er voor en dan er over of onder. Beloon elke poging tot ontspanning en nieuwsgierigheid met weghalen van het ding of het stoppen van de beweging. Nog een belangrijke tip voor je eigen veiligheid: loop zelf tussen het gevaar en je paard zodat je veilig bent als hij toch opzij springt.
  • Geluid: bijvoorbeeld "kabouters" achter de heg, geluidsboxen en applaus. Voor het oefenen kun je ook bijv. castagnettes of een flesje met stenen gebruiken. Begin zachtjes en stop het geluid zodra je paard stopt en/of ontspant, zodat hij als het ware zelf de "uit-knop" vindt. Overigens: een alternatief is een positieve associatie te creëren bij geluiden. Al rijdend kun je bijvoorbeeld de bakrand aantikken en dat verbinden met ontspannen en belonen (friendly game) zodat hij het geluid als iets positiefs gaat ervaren. Dat is een methode die ik zelf vaak met succes toepas.

 

Bewegende uitdagingen:

Telkens een stapje verder en alles in ontspanning: eerst achteraan lopen, dan ernaast, vervolgens er vooruit lopen.

Voorbereiding op het Onverwachte 2 - Sport & Horsemanship United

Voorbereiding op het Onverwachte 3 - Sport & Horsemanship United

Voorbereiding op het Onverwachte 4 - Sport & Horsemanship United

Het dragen van de tonnetjes is eigenlijk een combinatie van aanraking, beweging en geluid. Hiervoor is een combinatie van die drie strategieën gebruikt. Ontspannen en vrij kunnen bewegen is het eindplaatje.

 

Energie en aandacht in goede banen leiden, focus op wat je WEL wil

Het kan natuurlijk zijn dat je paard ondanks alle voorbereiding toch afgeleid of onzeker is. Laat je niet meevoeren in zijn afleiding maar houd je focus op wat je wél wil. Ik denk altijd "Ja, ik zie het ook, maar stay on the job!" Kalm en vastberaden, zonder te vechten. En als het dan niet zo mooi wordt als ik had gehoopt probeer ik er een positieve leerervaring van te maken. Ook in een wedstrijdsituatie! Je kan ook bewust even iets vragen wat hij echt goed kent. Iets wat zijn aandacht en energie in goede banen leidt of hem zekerheid geeft. Voorbeelden zijn schouderbinnenwaarts langs die spannende jurytafel of even energiek een cirkel rijden om de adrenaline af te laten vloeien. Touch it spelen bij een vreemd obstakel helpt ook. Het aangeleerde spel overschaduwt dan de angstreactie. Je maakt dan gebruik van zogenaamd onverenigbaar gedrag: het positieve aangeleerde gedrag maakt het ongewenste instinctieve gedrag onmogelijk.

Voorbereiding op het Onverwachte 5 - Sport & Horsemanship United

De "touch it" oefening, waarbij je je paard leert om een voorwerp op commando aan te raken met zijn neus is niet alleen leuk voor paarden om te leren en te doen, maar komt - eenmaal aangeleerd - enorm goed van pas als hij ergens bang voor is: de nieuwsgierigheid die bij het spelletje hoort verdringt de angst emotie.

 

En nu de praktijk ...

Natuurlijk lijkt dit op papier allemaal logisch en gemakkelijk. In de praktijk blijkt dat paarden en hun trainers op 100-en manieren verschillend zijn en vaak zit de doorbraak in de details. Veiligheid is belangrijk en goede begeleiding is dan ook aan te raden.

“Everything begins and ends with relaxation" Karen Rohlf


Nieuwe kennis en interessante links - anatomie, biomechanica en meer - 1 - Sport & Horsemanship United

Nieuwe kennis over horsemanship, bewegingsleer en anatomie met Sharon May Davis, ademhalen, schriktraining

Oké, ik ben een Learnholic. Leer mee en bekijk interessante links!

Het algemene kennisniveau in de paardenwereld neemt een enorme vlucht. Belangrijk dus voor trainers en paardeneigenaren om bij te blijven. Om je even een idee te geven in welke richtingen ik verder gestudeerd heb dit jaar even een kort overzichtje...

Lees verder en vindt leuke links naar meer info!

Dressage Naturally Coaches Conference in FloridaNieuwe kennis en interessante links - anatomie, biomechanica en meer - 1 - Sport & Horsemanship United

In maart waren we met alle DN Coaches bij Karen Rohlf in Florida en hebben zowel klassieke dressuur als coaching en businessideeën onder de loep genomen. Ook hebben we weer nieuwe oefeningen geleerd, zowel van elkaar als van Karen en Bruno Gonzales en Tina Veder. Eén van mijn favoriete oefeningen voor buigzaamheid en verzameling: rechte hoeken rijden. Hiernaast ook een tip over positionering van de schouders in relatie tot verzameling. Link: http://baroquegames.net/index.php/about/founders-bio

Check out Karen's online courses! Enorm uitgebreide cursus met heel veel kennis, voorbeelden en persoonlijke support. Aanrader!

Horsemanship clinic met Berni Zambail

In juli was ik met Skoki een paar dagen in de leer bij Berni Zambail, doorgewinterde horseman pur sang en 5 ster Parelli instructeur. Ik had Skoki meegenomen en Berni was de eerste instructeur ooit die echt begreep hoe Skoki in elkaar zat. Hij heeft me weer aan een extra diepere laag horsemanship geholpen. Skoki heeft veel tijd nodig om dingen in zijn hoofd te verwerken. Je kan je zo gemakkelijk vergissen in hem omdat zijn lijf zo enorm atletisch is, maar zo snel als zijn lijf is, zo langzaam is zijn hoofd. Wachten, wachten, herhalen, herhalen totdat hij ontspant. Voor inspiratie ga naar Youtube en zoek op Berni Zambail.

Nieuwe kennis en interessante links - anatomie, biomechanica en meer - 2 - Sport & Horsemanship United

Mental Connection clinic met Silke VallentinNieuwe kennis en interessante links - anatomie, biomechanica en meer - 3 - Sport & Horsemanship United

In augustus heb ik de reis met Skoki voortgezet bij Silke Vallentin. http://www.silkevallentin.de/en/. Ik was nieuwsgierig naar hoe zij vanuit de Parelli achtergrond invulling geeft aan een beter bewegingsmechanisme van het paard. Ook dat was leuk en leerzaam, al doorzag zij Skoki's karakter niet helemaal, en onderschatte ze zijn fysieke mogelijkheden. We hebben een paar leuke en nuttige grondwerkoefeningen erbij geleerd. Wat ik al wist maar hier ook weer heb ervaren is dat directe communicatie over "hoofd laag" er wel voor kan zorgen dat we onze "active stretch" en "sweet spot" juist kwijtraken. Goed om een duidelijk onderscheid hiertussen te maken dus: een echte stretch komt voort uit een combinatie van ontspanning+energie+balans en het verzoek om hoofd en hals te laten zakken zou liefst vooral ondersteunend moeten zijn vooral voor het vinden van ontspanning.

Dissectie paard en biomechanica - 7 dagen met Sharon May Davis en Raquel Butler

In september ben ik zeven dagen in de leer geweest bij Sharon May Davis en Raquel Butler, veterinair en therapeut uit Australië. Baanbrekend! http://www.equinestudies.nl

Eerst drie dagen dissectie van een paard, gevolgd door vier studiedagen over biomechanica van het paard, waarbij ik zelf Jane en Skoki meegenomen had. Die dissectie zouden eigenlijk alle trainers moeten doen! We hebben een heel paard spiertje voor botje voor peesje voor bandje voor bindweefselvlies uit elkaar gehaald en dan wordt enorm duidelijk hoe alles met alles verbonden is. Een paar voorbeelden:

  • Nieuwe kennis en interessante links - anatomie, biomechanica en meer - 4 - Sport & Horsemanship UnitedAls je een bit op de tong drukt kan het voorbeen minder vrij bewegen! Dat komt doordat de tong via het tongbeen, spieren in de hals en fascia verbonden is met het voorbeen. Reden te meer om zo zuinig mogelijk te zijn met teugeldruk als je een bit gebruikt.
  • Bovenaan het schouderblad zit een dikke kraakbeenrand, die bij 100% van de bereden paarden (van alle honderden dissecties die Sharon tot nu toe heeft gedaan) beschadigd is door het zadel.
  • Je zit als ruiter op een grote peesplaat die de spieren rond de schoft en schouder verbindt met de spieren van de achterhand. Duidelijk dus hoe belangrijk een vrije beweging van de rug is en hoe dat de losgelatenheid in de schouder en achterhand direct beïnvloedt.
  • Blessures leiden al binnen weken tot maanden tot compensatie op andere plaatsen in het lichaam, vaak aan het diagonale been. Dat is te zien aan asymmetrische ontwikkeling van spieren en zichtbare slijtage aan gewrichten. Dat hebben we ook echt bij de dissectie kunnen zien.
  • Nieuwe kennis en interessante links - anatomie, biomechanica en meer - 5 - Sport & Horsemanship UnitedDe groeischijven van de bovenste gewrichten en van de wervelkolom verdwijnen pas rond 6 a 7 jaar. Tot die tijd heb je bijzonder veel invloed op hoe hij zich voor de rest van zijn leven ontwikkelt. Je kan hem voorbereiden op een lang gezond leven of hem verprutsen voor het leven. Rechtrichten, in balans staan en bewegen, en voorkomen van overbelasting van het skelet en gewrichten zijn voor jonge paarden van het grootste belang. Als je daar geen rekening mee houdt onstaan gemakkelijk vervormde beenderen en gewrichten met scheefheid en beschadiging van botten en gewrichten tot gevolg, ook in de wervelkolom (van schedel tot staart!). Als je die groeischijven in realiteit ziet ga je echt zuinig zijn op je jonge paard! Hiernaast de groeischijven van de lendewervels. Zie ook mijn post over de halswervels bij rollkur op Facebook.
  • De onderste twee halswervels van het paard worden niet gesteund door sterke lamellen vanuit het ligament nuchae. Dit is een plek waar gemakkelijk blokkades ontstaan. Dit is ook een reden waarom in het rijden zoveel aandacht moet worden besteed aan de "schoftlift". Ook één keer per dag hooi geven uit een hooghangend hooinet versterkt o.a. de spieren die dit gedeelte van de wervelkolom dragen en leidt bovendien tot een meer symmetrisch paard. Ik zie zelf de bespiering van onze paarden al mooi veranderen. Zie dit artikel: https://www.horsesandpeople.com.au/article/the-mystery-the-missing-lamellae#.WrpRDYhuZD8

Tijdens de vier biomechanica dagen heb ik geleerd om nog veel gedetailleerder de stand en beweging van een paard te doorzien en wat voor gevolgen blessures of onbalans kunnen hebben in het hele lichaam. Dit is een artikel over één van de voorbeelden die voorbij kwam: http://thehorsesback.com/equine-arthritis/

Heel duidelijk werd ook hoe je aan de beweging van hoofd en hals in stap en draf veel af kunt lezen over de fysieke staat van je paard. Hier zal ik voortaan zowel in het rijden als bij het aan de hand tonen van een paard bijzonder goed op letten!

En omdat geen paard perfect is waren ook de ideeën voor gerichte stretches, oefeningen en training enorm waardevol. Stretches maken nu standaard deel uit van ons dagelijks werk met de paarden. Check out Gillian Higgins: http://www.horsesinsideout.com

En: ik weet nu echt zeker dat Dressage Naturally echt goed is voor je paard!

Verder was er nog

... een interessante studie avond bij Natascha Bos van de Blauwe hengst over voeding en lymfe drainage. http://www.blauwehengst.nl

... een cursus over ademhaling van Stig Severinsen https://www.breatheology.com .

.. en kijk ik ook nog even mee in de nieuwe online cursus van Tristan Tucker. http://www.trtmethod.com/?lang=nl

Zijn methode verschilt slechts in details met wat ik al doe maar het is zeker een handige en overzichtelijke cursus. Hij gaat niet heel diep in op de achterliggende theorie maar demonstreert vooral de praktijk. Ook hij kijkt goed naar de biomechanica en balans tijdens de grondoefeningen. Ik merk echter wel dat het voor veel mensen die geen horsemanship achtergrond hebben in de praktijk nog niet zo gemakkelijk is om dit zonder begeleiding te doen omdat beheersing van je lichaamstaal en emoties zo'n grote rol speelt. En daar kan ik je natuurlijk wel bij helpen :o)


Wormenkuur maak er een feestje van 2 - Sport & Horsemanship United

Wormenkuur een drama? Maak er een feestje van!

We ontkomen er niet aan dat we soms ons paard een wormenkuur of andere medicijnen moeten geven met een spuit in de mond. Voor sommige eigenaren en menig paard is dat niet zo'n lollig moment. Aan de hand van een voorbeeld met één van onze eigen paarden wil ik je graag een idee geven hoe je het geven van een spuit in de mond kunt veranderen van een drama in een positieve ervaring voor beiden.

Pakweg een jaar geleden kwam Bresila Jane bij ons en zij drukte me weer met mijn neus op het feit dat iets toedienen met een spuit in de mond helemaal niet vanzelfsprekend oké is! Zij had medicijnen nodig die met een spuit in de mond moesten worden toegediend. Volgens haar verging de wereld en even snel de spuit in haar mond doen - zoals ik met onze paarden al jaren gewend ben - was beslist met gevaar voor eigen leven en welzijn. Jane zag de spuit en was bereid om te vechten voor haar leven met alles wat mooi en lelijk was! Ik weet dat ze van iemand komt die echt gek met haar was en haar veel goede dingen heeft geleerd maar hier zit duidelijk een "dingetje". Ik ben echter ook overtuigd dat zulke dingen te veranderen zijn. Want natuurlijk - ik bedoel écht: NATUURlijk - is zo'n spuit niet oké! Maar ik wil er geen drama van maken want drama's doen de relatie geen goed. Het tegendeel speelt een zelfs nog grotere rol: als we in staat zijn een drama om te zetten in iets goeds, dan groeit juist het vertrouwen!

Kijken door de ogen van je paard

Ik stel me even voor dat ik paard ben … ik hebt geen idee waarom iemand een spuit in mijn mond stopt … dat ze sowieso aan mijn hoofd moeten zitten, ongevraagd, is al maar zozo … ik probeer eraan te ontkomen … mijn mens hangt aan mijn halster, neemt me in de houdgreep … spuit prikt in mijn gehemelte, schuurt langs mijn kaken … ik snap er niets van! angst! pijn! … komt er ook nog een plakkerige smurrie uit die ik met geen mogelijkheid weer uit kan spugen … ik voel me verraden … mens laat los en verdwijnt uit zicht, gelukkig! … de volgende keer dat ik haar zie loop ik naar de verste hoek van de wei! Vooral als ze iets spuitachtigs in de hand heeft of zich gedraagt alsof er iets spannends gaat gebeuren!

Stel je ook voor dat iemand zomaar zijn hand tegen jouw mond legt of iets in je mond propt! Best wel eng en persoonlijk, toch? Vooral als je vastgebonden bent!

Goed, als je de situatie dus even bekijkt door de ogen van je paard, onervaren en nietsvermoedend of juist met een negatieve ervaring, dan snap je wel dat er een grote sterke kerel aan te pas moet komen om volgende keer die spuit erin te doen. Einde ook aan het vertrouwen in grote kerels :o)

Op het moment dat ik zag dat Jane dacht te moeten vechten voor haar leven ging er gelijk een knop om: ik heb alle tijd van de wereld! Al duurt het uren, dit MOET een goede ervaring worden. Zodat het de volgende keren niet meer zo'n stress teweeg brengt en zodat ik zelf heel blijf. We hebben er een spelletje van gemaakt en feitelijk kostte het de eerste keer maar 20 minuten. Het ging zo:

Eerst ontspannen bij aanraking van gezicht, neus en lippen

Aangezien Jane aanraking aan haar gezicht weliswaar min of meer accepteerde maar niet echt oké vond wilde ik eerst zorgen dat ze ging ontspannen als we onze handen om haar neus en mond doen. Dus eerst mijn handen zachtjes om het hoofd en alle bewegingen volgen zonder de druk te veranderen. Dat vergt soms een beetje lenigheid en snelheid. Ik laat direct los en beloon met mijn stem zodra ze even stil wordt. Net zolang totdat ze stil blijft en tekenen van ontspanning vertoont als ik mijn handen om haar neus leg: hoofd lager, zuchten, likken, zachte ogen, etc. Zo leert ze wat ze kan doen om van de stress af te komen: ontspannen! Daarna leg ik echt mijn hand tegen haar lippen en volg weer de bewegingen totdat ze ontspant. Zodra dat gebeurt neem ik weer mijn hand weg.

Wormenkuur maak er een feestje van 1 - Sport & Horsemanship United

Cruciaal is dat je meebeweegt zonder los te laten of te vechten en dat je juist wél loslaat zodra ze stil is en ontspant. Als je los zou laten als ze haar hoofd wegdraait dan leert ze dat wegdraaien de goede keus is en leer je haar dus nét het verkeerde! Nog een stapje verder: met mijn vingers in haar mondhoek. Daarbij sla ik mijn duim onder om de kaak zodat ik de bewegingen van het hoofd vloeiend kan volgen zonder dat mijn vinger uit haar mond gaat. En ook hier ga ik door totdat ze er echt ontspannen bij blijft.

Eigenlijk zou iedereen ook al deze stappen moeten doen, ook om het paard voor te bereiden om het indoen van het bit en onderzoek van de veearts of tandarts.

Dezelfde stappen met de spuit

Nou het aanraken een positieve ervaring is geworden doe ik hetzelfde met de spuit: ik leg hem zachtjes tegen haar wang en volg haar bewegingen. Zodra ze een momentje stil wordt haal ik direct de spuit weg. In het begin is zo'n momentje nog geen seconde. Let dus goed op want je mag die kans niet missen. Dit doe ik net zolang totdat ik de spuit tegen haar wang kan houden en ze daarbij ontspant. Ik beloon met stem en geef haar een paar brokjes als extra beloning. Dat vindt ze echt interessant! Na een paar keer zoekt ze "ontspannen met de spuit" op omdat ze weet dat het echt beloond wordt! De spuit is niet meer bedreigend en wordt de weg naar beloning! Gaandeweg ga ik een stapje verder met de spuit, van plat tegen haar mond - in het hoekje van haar mond - met het puntje in de mond - helemaal in de mond. En elke keer weer haal ik de spuit weg als ze ontspant, net zolang tot ik rustig wat met de spuit kan bewegen in haar mond zonder dat ze dat een probleem vindt.

Nou had ik natuurlijk ook eerst appelmoes ofzo in de spuit kunnen doen, maar dat had ik niet bij de hand dus ik heb gewoon een lege spuit gebruikt. Het zou wel een goed idee zijn om er iets lekkers in te doen als tussenstap.

Ga niet gelijk weg!

Uiteindelijk heb ik rustig de spuit kunnen toedienen en dat vond ze natuurlijk wel een beetje een deceptie, maar van drama was geen sprake. Daarna konden weer gewoon haar mond en neus aanraken en hebben we dat weer beloond. Na afloop zijn we naar buiten gegaan waar ik haar even heb laten grazen bij de beste plek met klavertjes die ik kon vinden, want dat vindt ze lekker. En al zou je paard nog niet willen grazen - sommige spuiten smaken wel maar andere zijn zo vies! - dan kun je gezellig even samen wat rondhangen. Eindig dus altijd weer met wat fijns. Zodat je paard je morgen weer graag ziet komen!

 

Denk vooruit!Wormenkuur maak er een feestje van 2 - Sport & Horsemanship United

Ik weet wel: het wordt nooit echt vanzelfsprekend zo'n spuit, dus volgende keer neem ik weer de tijd en zal het korter duren. Als je het spel een aantal dagen achter elkaar zo speelt - dat hebben wij met Jane ook gedaan - gaat het snel beter. En over een poosje hoeft ze hopelijk net als de rest niet eens een halster om als er een spuit in moet. Mocht ik weten dat de tandarts binnenkort komt of er weer een keer een spuit in moet, dan kan ik altijd een paar dagen tevoren het vertrouwen hiermee weer even terughalen.

Een paar sleutelfactoren voor succes

Bekijk de dingen door de ogen van jouw paard … een kudde-, prooi- en vluchtdier. Een kuddedier zoekt vertrouwen en communicatie. Een prooidier ziet instinctief in alles wat nadert en aanraakt een potentieel levensgevaar. Een vluchtdier wil vrij kunnen bewegen, vooral als het spannend wordt. Het karakter en eerdere ervaringen tellen natuurlijk ook mee.

  • Een heel belangrijk principe: "Pressure motivates, release teaches". Oftewel: het aanraken met de spuit motiveert je paard om naar een oplossing te zoeken en het weghalen van de spuit leert je paard dat hij de goede oplossing gevonden heeft: stil worden en zelfs ontspannen. Je timing van het weghalen van de spuit is dus cruciaal!! Net als je vermogen om de grote bewegingen van je paard te volgen zonder het contact te verliezen of er een vechtpartij van te maken. Ga desnoods op een strobaal staan.
  • Voerbeloningen kunnen goed werken … maar zijn nooit "gratis" en alleen bedoeld om het leerproces te versnellen. Geef ze alleen na het gewenste gedrag en na een mondelinge beloning (of click). Geef ze ook niet op een moment dat je paard bedelt, hapt of zakkenrolt.
  • De relatie met je paard komt op de eerste plaats! Gebruik zo'n uitdaging om juist de partnerschap en het vertrouwen in elkaar te laten groeien. Zet negatief om in positief: neem de tijd om je paard iets positiefs te leren en geniet van het spel.

Game of Energy - Equiday Magazine 2014

Heb jij een paard dat altijd traag is of juist te snel? Vraag je je af wat een goed arbeidstempo is
voor jouw paard? Dan is de Game of Energy wat voor jou!

Download dit artikel


Longeren zonder hulpteugels

Dressuurtraining op basis van Natural Horsemanship

Of je het nu longeren noemt of circling game, de cirkel is een fijne mogelijkheid om je paard fysiek en mentaal in balans te krijgen. Zelf ben ik niet zo’n voorstander van eindeloos dezelfde rondjes en zeker niet in een afgedwongen houding. Liever maak ik er een spel van samen met mijn paard, waarbij hij zelf zijn houding bepaalt en met veel variatie of afwisseling met andere oefeningen.

Het eerste ding wat mijn paard moet leren op de cirkel is dat hij zelfstandig de lijn – de cirkel dus – en de gang handhaaft. In Parelli termen: “don’t change gait” en “don’t change direction” zolang ik niets anders vraag.

Als hij dat onder de knie heeft ga ik pas denken aan het beïnvloeden van zijn beweging. Het doel is “finding the sweet spot online”. Oftewel mijn paard helpen een zodanige combinatie van ontspanning, energie en balans te laten vinden dat hij los in zijn lichaam, ritmisch en vrij beweegt. Daarvoor gebruik ik geen touwtjes, bijzet, elastieken of wat dan ook. Alleen een touwhalster o.i.d., een 7 meter lange touwlijn (22 ft finesse line, die heeft iets meer communicatievermogen dan een slappe longeerlijn) en een stick (longeerzweep kan evt. ook). Mijn lichaamstaal is de belangrijkste tool: energie, intentie, ogen, beweging van mijn lijf of handen. Natuurlijk moet je die signalen eerst afzonderlijk aanleren, zodat je paard je begrijpt.

Tenslotte, als de Sweet Spot routine begint te worden, kun je ermee gaan spelen. Meer en minder energie, hoofd hoog of hoofd laag, schouderbinnenwaarts op de cirkel, overgangen van sweet spot in de ene  gang naar sweet spot in de andere gang, van hand veranderen, over en tussen obstakels en sprongetjes of de cirkel mee op reis nemen door de bak of wei. Het hoeft nooit saai te worden!

De foto’s geven een beeld van het effect van “finding the sweet spot online” met Skoki. Vooral de rechtergalop was een uitdaging. Zodra hij probeerde te stretchen kon hij niet meer in de galop blijven. Dan viel hij terug in draf maar met behoud van de stretch. Het was heel belangrijk om hem zich goed te laten voelen over zo’n poging en niet kritisch te zijn over het uit galop vallen. Daardoor bleef hij proberen en kon hij later langer doorgalopperen zonder de balans te verliezen.


day intensive

Dressage Naturally: Finding the Sweet Spot of Healthy Biomechanics - Presentatie Equiday Advanced 2013

Tijdens de Equiday Advanced in 2013, gaf ik een presentatie over de Sweet Spot of Healthy Biomechanics. Je kunt de hele hier presentatie bekijken en downloaden!

Download dit artikel


A or O ...

There are so many possibilities of what I can ask my body to do! Sometimes I forget some of those for a while and then they pop up all of a sudden. Does that sound familiar?

Today as I was playing with shoulder in with Ivo, my 23 years old black KWPN gelding, some genius in the back of mind remembered me of A's and O's. I guess that does not sound familiar, so here's a little story.

As I was riding I remembered one lesson during the 10 week Intensive at Temenos Fields in 2011. Cocoa and I had been riding in the big front field. We did a lot of circles and lateral work along the fence. Our focus was to do some lateral work while keeping the sweet spot, especially the relaxation, regularity and rhythm. Not an easy thing with a superflexible horse like Cocoa, I can tell you! So he made me search what I could do in my body to help him and we made some really fine progress there! In the end he felt great!

At the end of the session all the riders gathered in the dressage arena. Karen asked us to desribe what we had learned that day in max. 5 words. Now usually what happens with such a question is that you start talking ...  5 words become 5 sentences ... 5 sentences become 5 minutes ... and you end up dreaming about it at night! That sounds familiar too???

But this time I did not have to think twice, it came to me in a second: "O in stead of A" was the most valuable lesson that day!

Still wondering what that means huh? It's about the riders legs! I discovered I could change the position of my legs from A to O, releasing muscles in the upper leg while still feeling my horse with my calves and having enough pressure on the stirrups. This way my seat gave more room for Cocoa's back and ribs to move, and I could feel the rhythm and suppleness improve.

... Back to Ivo's shoulder-ins today ... After some not so good tries and searching for changes I could make, I remembered about the A's and O's. I made O legs and all of a sudden he flowed like water through 70 meters of shoulder in, nicely breathing, balanced and even without loosing impulsion (which is really REALLY good for my extreme LBI :o)

So ... try "O in stead of A" sometimes. Being bowlegged can bring you harmony!

A or O Sport Horsemanship United
Disclaimer: don't blame me or Karen if you end up looking like this!