Gezondheid
Hoefkatrol… en dan…
Binnen de groep professionals van HorseConnect werd gevraagd hoe wij tegen hoefkatrol problemen aankijken. Wat ik daar geantwoord heb leek me leuk om ook met jullie hier te delen.
Even voor het goede begrip: HK = hoefkatrol (dat is het gewrichtje zelf en heeft elk paard in elk been), HKO = hoefkatrolonsteking (ontsteking van het HK gewricht).
Laat ik beginnen met te zeggen dat ik zelf 2 paarden heb die ik met 3tjes op de HK in beide voorbenen heb gekocht op 6 jarige leeftijd (let wel: dus zonder O op dat moment), dus formeel "afgekeurd". Met één daarvan heb ik vervolgens de hele ORUN opleiding doorgereden en tegen de tijd dat men zijn HK gewrichten op 4tjes of erger beoordeelde liep hij vrolijk op Z2 niveau en hoger.
Slechte HK gewrichten is wat mij betreft totaal niet interessant zolang die O (van ontsteking) er niet aan te pas komt en die O komt denk ik doorgaans door 1 of meer van deze 3 dingen:
- ongezond rijden
- ongezond management
- ongezonde hoefverzorging
Mijn beide paarden zijn nu resp 23 en 27 en lopen goed met zo nu en dan (lees eens per jaar of paar jaar) een dipje in de regelmaat van de beweging. Op basis van de foto's van het HK gebied snappen de dierenartsen niet waarom ze nog zo goed lopen, maar voor mij is het simpel: HK gebied is slecht maar zonder O geen probleem. Beide paarden hebben vroeger op ijzers gestaan vanwege het gebruiksdoel maar zonder speciale correcties.
Ik heb nog nooit een paard met HKO duurzaam zien verbeteren met keggen of zooltjes. Wel tijdelijk door de ontlasting of vering die dat geeft, maar nooit duurzaam als niet ook die 3 factoren verbeterden die de O veroorzaken.
Over die drie factoren die naar mijn idee en ervaring een grote rol spelen:
- gezonde training betekent "uit de voorbenen rijden" dus zorgen dat ze in balans en niet op de voorhand lopen (dát vraagt goede begeleiding want dat kan niet iedereen zomaar!!) en ook niet overdrijven met springen en andere dingen die de voorbenen sterk belasten zoals zware bodems.
- gezond management: jaarrond hele dagen buiten op een manier waarbij ze voldoende bewegen (een paddock van 5 bij 5 is dus niet genoeg, liever pp of weide in de groep). Verder 1 keer per dag hooi hoog voeren zodat ze vierkant staan. Hierdoor worden de voeten meer gelijk en de proprioceptie op een meer symmetrische manier ontwikkeld. En ook: NAF superflex geven, bij intensieve sport ook preventief. En als er eens een mindere periode is: een osteopaat laten helpen om vicieuze compensatiecirkels te voorkomen en een poosje Devils Relief geven om de onsteking te helpen verdwijnen. Ook de tijd geven voor herstel natuurlijk, die wedstrijdring wacht wel.
- die voeten: zooltjes voor extra vering kan tijdelijk helpen, maar de vraag is of dat tegen de nadelen van ijzers opweegt (naar mijn idee op den duur niet). Keggen leiden "zegt men" tot verkorting van pezen en maken het probleem dus erger op den duur ipv minder. Heb ik ook nog nooit tot langdurige verbetering zien leiden, eerder het tegengestelde. Ik heb er de voorkeur aan gegeven om zo veel mogelijk ijzerloos te doen en daarbij vooral te zorgen dat ze gemakkelijk over de toon rollen. Een DA die per definitie iets heeft tegen natuurlijk bekappen vind ik onwetend en bevooroordeeld (dat was in het voorbeeld het geval). Ik denk meer aan functioneel bekappen en mijn hoefsmid Gregor Maas doet dat zonder formeel "natural" te zijn.
Nou lijken dit een heleboel dingen die we hebben gedaan of gelaten om die paarden blijvend goed te houden en dat klopt ook. Het betekent soms dat iemand grote veranderingen moet doorvoeren zoals andere plek voor zijn paard, andere instructeur, voeren van supplementen, even geen wedstrijdambitie hebben, osteopaat erbij en goed overleg met de smid (of die nou natural is of niet doet er wat mij betreft niet eens zo toe, als hij maar kennis heeft en op basis van logica mee wil denken).
Kortom een een slechte HK of een HK(O) diagnose is niet het einde. Waar een wil is, is meestal een weg. Niet altijd, maar meestal wel. En dat begint met de vraag: “Hoeveel hou je van je paard?"
