Opstijgen staat in de top 10 van “paardenproblemen”!

Herken je jezelf in één van deze cartoons?

• Je paard loopt weg of vliegt achteruit zodra je je voet in de beugel wil zetten.
• Je zit nog maar amper, met maar één voet in de beugel, en je paard is al vertrokken.
• Je paard wil niet bij het opstapje stilstaan … jij met je krukje achter je paard aan … zodra je het neerzet vertrekt hij weer … jij verzet je krukje … en net als je daar op stapt vertrekt hij weer … …
• Je paard wil wel bij het opstapje staan … maar een beetje te close … en duwt jou ondersteboven.
• Je paard moet vastgehouden worden want anders kom je er niet op.
• Je paard wil niet eens de rijbaan in, laat staan dat je erop komt.
• Je paard ondergaat het opstijgen schijnbaar gelaten maar ontploft daarna.

De boodschap van al deze paarden is gelijk: “Ik wil niet dat je opstapt”

Eigenlijk is alles terug te voeren op één oorzaak: je paard wil liever niet dat je op zijn rug gaat zitten. Je paard geeft “rood licht”. De oorzaken zijn divers: pijn, ongemak, angst, onzekerheid, wantrouwen, onbegrip, verveling en zeker niet te vergeten: onbedoeld aangeleerd gedrag! Soms ontstaat het sluipend omdat kleine signalen over het hoofd worden gezien. Dikwijls is er een duidelijk voorval aan te wijzen waarbij het mis is gegaan en het wederzijds vertrouwen een deuk heeft opgelopen.

“You never get a second chance for a first impression”

Vaak is het probleem terug te voeren naar hoe een paard zadelmak is gemaakt. Met name in die gevallen waar het voor het paard iets te snel is gegaan. Hij is gelongeerd, er heeft al iemand overheen gehangen terwijl hij wordt vastgehouden en er gaat een ervaren ruiter op die goed boven kan blijven als het gek gaat. Vanuit het paard gedacht wil je die situatie natuurlijk helemaal niet meemaken. Onbegrip, onzekerheid en angst zijn een slecht fundament om op te bouwen.

Er zijn veel paarden waarbij juist deze fase waar, het grootste vertrouwen voor nodig is en waar ze het kwetsbaarst zijn, een periode is geweest waar hun vertrouwen geschonden is en ze tegen hun wil van alles moesten ondergaan dat ze niet begrepen. Die eerste indruk, waarvoor je nooit een tweede tweede kans krijgt, achtervolgt zo’n paard vaak voor lange tijd en soms komen de gevolgen daarvan pas veel later te voorschijn. Het goede nieuws is: je kan het veranderen!

Gehoorzaamheid is niet genoeg

Voor de partnerschap met je paard én voor je eigen veiligheid is het van belang dat je paard rustig en kalm kan stilstaan en wachten. Gehoorzaamheid is niet genoeg. Wat veel belangrijker is, is dat jouw paard het écht oké vindt. Dat er een connectie is en dat hij je graag op wil laten stijgen. Dat hij je volledig vertrouwt en dat hij weet dat hij geen enge of vervelende dingen moet gaan doen. Dat hij je als het ware toestemming geeft om op te stijgen: groen licht!

5 TIPS om groen licht te krijgen voor opstijgen

Neem de tijd om een stap terug te doen en van opstijgen een een moment te maken dat een goed band smeedt. Daar hebben jij en je paard een leven lang plezier van. Onderstaande tips gaan je helpen!

1. OBSERVEER EN VOEL: WAT VERTELT JE PAARD JOU?

Rood, oranje of groen licht? Je kan het herkennen aan bijvoorbeeld:

• Spierspanning: voelt hij zacht aan, is zijn hals laag?
• Ademhaling: is deze kalm en diep?
• Benen: kan hij ze stilhouden, welke kant wil hij op?
• Gelaatsuitdrukking: ontspannen ogen, oren, kaken en mond?
• Is zijn aandacht bij jou? Positief of negatief? Of is hij “bevroren”, naar binnen gekeerd? Vooral dat laatste is een valkuil want het is vaak een voorbode van een grote reactie. Stilstaan is niet altijd een groen licht!

2. STIJG OP MET AANDACHT EN GEVOEL VOOR JE PAARD

Stel je voor dat iemand op jouw rug gaat zitten. Als diegene botst tegen een botje, ergens hard duwt of trekt of je uit balans brengt, dan is dat geen prettige ervaring. Als ze hun aandacht niet bij jou hebben evenmin. Deze kleine dingen kosten helemaal geen tijd maar maken een groot verschil voor je paard:

• Aansingelen: liefst stap voor stap en van beide kanten.
• Balans: let even op of hij stevig staat.
• Pak de voorboom van je zadel en probeer je paard uit balans te krijgen door heen en weer te bewegen. Hierdoor zal je paard zijn voeten stevig onder zijn lichaam plaatsen waardoor hij niet uit balans raakt als je erop klimt.
• Weglopen: als je paard gaat lopen, blijf relaxed en buig hem met één teugel tot hij weer ontspannen stilstaat en beloon.
• Priktenen: als je teen tegen hem aan komt, liever tegen de singel dan in zijn buik.
• Soepel en licht: veer zelf goed op zodat je soepel en licht op kan stijgen. Werk aan je eigen fitness indien nodig.
• Been erover: voorkom het aantikken van de billen van je paard.
• Bedank hem even als je erop zit!

3. BOUW KREDIET OP

Neem de mening van je paard serieus. Help hem en bouw krediet op. Krijg je groen licht? Zeg dan eens “dankjewel” en stap weer af … of stap zelfs niet eens op! Als opstijgen echt een issue is, dan loont het de moeite om je training een paar keer alleen daarop te richten en hooguit wat ontspannen rond te rijden tussendoor. Gretig zijn, gelijk een uur hard gaan trainen als hij eindelijk toestemming gaf, kan ervoor zorgen dat hij morgen het spel niet meer mee wil spelen. Zorg dus dat hij reden heeft om de volgende keer weer met plezier in te parkeren naast jouw krukje. Omdat hij die vorige keer een fijne ervaring vond.

4. LEER JE PAARD “INPARKEREN” !!

Wij hebben al onze paarden geleerd om naar ons toe te draaien en zich zo te positioneren dat we zo op kunnen stappen. Of we op een krukje of boomstronk staan of op een hek zitten maakt geen verschil. Het gaat erom dat het paard zich naast jou inparkeert want je wil overal op kunnen stappen.

Inparkeren kun je met een beetje geduld en veel belonen elk paard leren. Voorwaarde is dat je paard geleerd heeft om niet bang te zijn voor de stick of zweep. In het begin tik ik met een opgeheven horsemanship stick of zweep rustig de andere kant van het paard aan totdat hij ietsje naar me toe draait. Zelfs de kleinste beweging in de goede richting beloon ik direct. Dat bouw ik uit totdat hij vloeiend onder mijn opgeheven hand inparkeert. Als je hier even moeite voor doet kost het een paar sessies en daar heb je dan een leven lang plezier van.

5. DE FINALE CHECK: OPSTAPPEN EN STIL BLIJVEN STAAN MET EEN DOORHANGENDE TEUGEL

Pas als je de teugel geheel door kunt laten hangen weet je zeker dat hij echt groen licht geeft. Hij heeft niet de behoefte om weg te lopen en is echt ontspannen. Maak er zoveel mogelijk gewoonte van om niet gelijk weg te rijden en even met doorhangende teugel te blijven staan. Om dit te stimuleren en om jullie connectie te bevestigen kan je eventueel vanuit het zadel even belonen met wat lekkers of een aai over zijn hoofd.

“Your horse giving permission to mount is a natural result of partnership and of your horse wanting to be with you”

Karen Rohlf

P.S.
Als je dit artikel of delen ervan wil gebruiken denk er dan de bron te vermelden: “bron: Liesbeth Jorna – Sport & Horsemanship United (www.sporthorsemanshipunited.nl)”

Meer artikelen en trainingtips: ga naar FREE STUFF op de website